- Основні граматичні терміни польської мови - 7 Жовтня 2024
- Польські іменники на -anin: правила і приклади - 5 Жовтня 2024
- Академія пана Ляпки: книга, аудіо та фільм польською - 25 Вересня 2024
Останнє оновлення 4 Березня 2024
Ви ж знаєте, як я люблю оповідання та повісті Астрід Ліндгрен. Крихітка Нільс Карлсон – одна із моїх улюблених розповідей. У дитинстві я перечитувала її знову і знову, уявляючи Нільса та Бертіля, як вони там все влаштовували в мишачій норі, як Бертіль позичав лялькові меблі з шафи своєї сестри, як вони їли біля каміна, де тріщали зламані сірники… Я люблю маленькі світи, я люблю казки, і я хочу, щоб ви теж їх полюбили.
Ця казка польською мовою також перекладена методом Франка, але з додаванням у вигляді невеликих словничків після кожного шматочка. Ви можете зовсім не читати перекладений текст, а читати чистий, користуючись у разі необхідності словничком. Нічого складного 🙂
А. Ліндгрен. Крихітка Нільс Карлсон польською, метод Франка, частина 1
Bertil stał przy oknie i wyglądał (Бертиль стояв біля вікна і виглядав=дивився). Zaczynało się ściemniać (починало темніти). Bertil czekał, aż mama i tatuś powrócą do domu (Бертиль чекав, коли мама і тато повернуться додому). Czekał w napięciu i aż się dziwił (чекав у напрузі=напружено і навіть дивувався), że nie pojawiają się tam, daleko, przy latarni ulicznej (що вони не з’являються там, далеко, біля вуличного ліхтаря), dlatego choćby tylko, że tak bardzo na nich czeka (тому хоча б, що він так сильно на них чекає).
Dostrzegał ich zawsze dopiero przy latarni (він помічав їх завжди лише біля ліхтаря). Mama nadchodziła najczęściej na krótką chwilę przed tatusiem (мама приходила найчастіше на короткий час=незадовго перед татом). Lecz żadne z nich nie mogło oczywiście przyjść (але жоден з них не міг, звичайно, прийти), zanim praca w fabryce się nie skończy (до того, як робота на фабриці не закінчиться).
- Bertil stał przy oknie i wyglądał. Zaczynało się ściemniać. Bertil czekał, aż mama i tatuś powrócą do domu. Czekał w napięciu i aż się dziwił, że nie pojawiają się tam, daleko, przy latarni ulicznej, dlatego choćby tylko, że tak bardzo na nich czeka.
Dostrzegał ich zawsze dopiero przy latarni. Mama nadchodziła najczęściej na krótką chwilę przed tatusiem. Lecz żadne z nich nie mogło oczywiście przyjść, zanim praca w fabryce się nie skończy.
(stać — стояти, стати; wyglądać — виглядати, виглядіти; zaczynać — починати; czekać — чекати; powracać — повертатися; napięcie — напруження; latarnia — ліхтар; bardzo — дуже, сильно; dostrzegać — помічати, бачити; zawsze — завжди; dopiero — лише; oczywiście — звичайно; praca — робота)
Mama i tatuś szli co dzień do fabryki (мама і тато ходили щодня на фабрику), a wtedy Bertil zostawał sam w domu (і тоді Бертиль залишався сам вдома). Mamusia przygotowywała mu jedzenie (мамуся готувала йому їжу), tak że mógł jeść, jeśli był głodny (так що він міг їсти, якщо був голодний). Dopiero gdy mama wracała do domu, dostawał obiad (лише коли мама поверталася додому, він отримував обід). Jedzenie w samotności wcale nie było przyjemne (їжа=їсти в самотності зовсім не було приємним). W ogóle było bardzo, bardzo nudno (загалом було дуже, дуже нудно) chodzić tak samemu po mieszkaniu przez całe dnie (ходити так самому по квартирі цілими днями) i nie mieć nikogo, z kim by można było porozmawiać (і не мати нікого, з ким би можна було поговорити). Mógł oczywiście wyjść na podwórze i bawić się (він міг звичайно вийти на подвір’я і грати), jeśli miał na to ochotę (якщо хотів), ale teraz na jesieni była brzydka pogoda (але тепер=зараз, восени, була погана погода) i dzieci nie wychodziły na dwór (і діти не виходили на вулицю=у двір).
- Mama i tatuś szli co dzień do fabryki, a wtedy Bertil zostawał sam w domu. Mamusia przygotowywała mu jedzenie, tak że mógł jeść, jeśli był głodny. Dopiero gdy mama wracała do domu, dostawał obiad. Jedzenie w samotności wcale nie było przyjemne. W ogóle było bardzo, bardzo nudno chodzić tak samemu po mieszkaniu przez całe dnie i nie mieć nikogo, z kim by można było porozmawiać. Mógł oczywiście wyjść na podwórze i bawić się, jeśli miał na to ochotę, ale teraz na jesieni była brzydka pogoda i dzieci nie wychodziły na dwór.
(wtedy — тоді; zostawać — залишатися, перебувати, ставати; dostać — отримати; samotność — самотність; przyjemnie — приємно; w ogóle — взагалі; nudno — нудно; mieszkanie — квартира, житло; rozmawiać — говорити, розмовляти; oczywiście — звичайно; bawić się — грати; teraz — тепер, зараз; brzydka — погана, негарна)
Ach, że też ten czas wlecze się tak powoli (ах, як же повільно плететься=тягнеться цей час)! Bertil nie wiedział, do czego się zabrać (Бертиль не знав до чого приступити=чим зайнятися). Zabawki dawno mu się znudziły (іграшки давно йому набридли). Nie miał ich zresztą zbyt wiele (у нього не було їх, втім, надто багато). Wszystkie książki, jakie były w domu (всі книжки, які були вдома), przejrzał już parę razy (переглянув уже кілька разів). Czytać jeszcze nie umiał (читати він ще не вмів). Miał dopiero sześć lat (йому було лише шість років).
- Ach, że też ten czas wlecze się tak powoli! Bertil nie wiedział, do czego się zabrać. Zabawki dawno mu się znudziły. Nie miał ich zresztą zbyt wiele. Wszystkie książki, jakie były w domu, przejrzał już parę razy. Czytać jeszcze nie umiał. Miał dopiero sześć lat.
(czas — час; wlec — волочити, тягнути; wiedzieć — знати; zabrać się — взятися, приступити, прийнятися; zabawki — іграшки; znudzić się — набриднути; zresztą — втім; zbyt — занадто, надто; wiele — багато; wszystkie — всі; książki — книжки; przejrzeć — переглянути, переглядати)
W pokoju było zimno (в кімнаті було холодно). Tatuś rano rozpalił ogień w piecu (тато зранку розпалив вогонь у печі), ale teraz, po południu, całe ciepło już ulotniło (але тепер, після полудня, все тепло вже випарувалося=пішло). Bertil marzł (Бертиль мерз). W kątach robiło się mroczno (в кутах робилося мрачно=темно), ale nie chciało mu się zapalić lampy (але йому не хотілося запалювати лампу). Nie miał przecież nic do roboty (йому ж не було чим зайнятися). Wszystko było tak bezbrzeżnie smutne (все було так безмежно сумно), że Bertil postanowił położyć się na chwilę na swoim łóżeczku (що Бертиль вирішив лягти на хвилинку на своє ліжечко) i pomyśleć sobie o tym, jak bardzo jest mu smutno (і подумати про те, як сильно йому сумно).
- W pokoju było zimno. Tatuś rano rozpalił ogień w piecu, ale teraz, po południu, całe ciepło już ulotniło. Bertil marzł. W kątach robiło się mroczno, ale nie chciało mu się zapalić lampy. Nie miał przecież nic do roboty. Wszystko było tak bezbrzeżnie smutne, że Bertil postanowił położyć się na chwilę na swoim łóżeczku i pomyśleć sobie o tym, jak bardzo jest mu smutno.
(pokój — кімната; zimno — холодно; rano — ранок; teraz — тепер, зараз; kąt — кут; wszystko — все; smutno — сумно; łóżko — ліжко, постіль)
Nie zawsze był sam (він не завжди був один). Dawniej miał siostrę (раніше у нього була сестра). Nazywała się Marta (її звали Марта). Lecz pewnego dnia (але в певний день=одного дня) Marta przyszła ze szkoły chora (Марта прийшла зі школи хвора). Była chora przez tydzień (вона була хвора протягом тижня). A potem umarła (а потім вона померла). Gdy myślał o jej śmierci i o tym, jak bardzo teraz jest samotny (коли він думав про її смерть і про те, як сильно тепер він самотній), z oczu poczęły mu płynąć łzy (із очей у нього покотилися сльози).
- Nie zawsze był sam. Dawniej miał siostrę. Nazywała się Marta. Lecz pewnego dnia Marta przyszła ze szkoły chora. Była chora przez tydzień. A potem umarła. Gdy myślał o jej śmierci i o tym, jak bardzo teraz jest samotny, z oczu poczęły mu płynąć łzy.
(zawsze — завжди; dawniej — раніше, до того; lecz — але; pewny — певний, визначений; chora — хвора; tydzień — тиждень; teraz — зараз, тепер; samotny — самотній; począć — почати)
I właśnie wtedy to usłyszał (і саме тоді він це почув). Usłyszał drobne kroczki pod łóżkiem (почув дрібні кроки під ліжком). «Czy tu straszy?» — pomyślał Bertil («тут що, привиди?» — подумав Бертіль) i przechylił się przez brzeg łóżka (і нахилився через край ліжка), aby pod nie zajrzeć (щоб під нього заглянути). I wówczas zobaczył małą, dziwną postać (і тоді він побачив маленьку, дивну постать). Tam pod łóżkiem ktoś stał (там під ліжком хтось стояв). Tak, wyglądał zupełnie jak mały, zwykły chłopczyk (так, виглядав зовсім як маленький, звичайний хлопчик). Tyle że nie był większy od wielkiego palca (тільки що був не більший від великого пальця).
- I właśnie wtedy to usłyszał. Usłyszał drobne kroczki pod łóżkiem. “Czy tu straszy?” — pomyślał Bertil i przechylił się przez brzeg łóżka, aby pod nie zajrzeć. I wówczas zobaczył małą, dziwną postać. Tam pod łóżkiem ktoś stał. Tak, wyglądał zupełnie jak mały, zwykły chłopczyk. Tyle że nie był większy od wielkiego palca.
(właśnie — саме, якраз; wtedy — тоді; drobne — дрібні, маленькі; krok — крок; łóżko — ліжко; chylić — нахиляти, схиляти; brzeg — берег, край; zajrzeć — заглянути; wówczas — тоді, в той час; postać — фігура, персонаж; wyglądać — виглядати; zupełnie — зовсім, повністю; zwykły — звичайний; większy — більший)
— Hej! — powiedział ów mały chłopczyk (привіт! — сказав цей=той самий маленький хлопчик).
— Hej! — odpowiedział Bertil trochę zmieszany (привіт! — відповів Бертіль трохи збентежений).
— Hej, hej! — powtórzył malec (привіт, привіт! — повторив малюк).
Potem przez chwilę było cicho (потім якийсь час було тихо=вони помовчали).
— Coś ty za jeden (хто ти такий)? I co robisz pod moim łóżkiem (і що робиш під моїм ліжком)?
— Nazywam się Nils Paluszek — odpowiedział malutki chłopczyk (мене звати Крихітка Нільс Карлсон). — Ja tu mieszkam (я тут живу). Nie tak zupełnie pod twoim łóżkiem, ale o piętro niżej (не прямо під твоїм ліжком, а поверхом нижче). Możesz zobaczyć wejście, tam w kącie (ти можеш побачити вхід, там у кутку).
- — Hej! — powiedział ów mały chłopczyk.
— Hej! — odpowiedział Bertil trochę zmieszany.
— Hej, hej! — powtórzył malec.
Potem przez chwilę było cicho.
— Coś ty za jeden? I co robisz pod moim łóżkiem?
— Nazywam się Nils Paluszek — odpowiedział malutki chłopczyk. — Ja tu mieszkam. Nie tak zupełnie pod twoim łóżkiem, ale o piętro niżej. Możesz zobaczyć wejście, tam w kącie.
(powiedzieć — сказати; ów — той, про кого тільки що була мова; odpowiedzieć — відповісти; łóżko — ліжко; mieszkać — жити, проживати; piętro — поверх; wejście — вхід; kąt — кут)
I wskazał na dużą mysią dziurę (і він вказав на велику мишачу діру=нору), która znajdowała się pod łóżkiem Bertila (яка знаходилася під ліжком Бертіля).
— Czy mieszkasz tu od dawna? — spytał Bertil zdziwiony (і давно ти тут живеш? — запитав здивований Бертіль).
— Nie, dopiero od paru dni — odpowiedział malutki chłopczyk (ні, лише кілька днів — відповів крихітний хлопчик). — Przedtem mieszkałem pod korzeniem drzewa w lesie Lilljansskogen (перед тим я жив під коренем дерева в лісі Ліллянскуген), ale wiesz, gdy nastaje jesień (але знаєш, коли настає осінь), ma się dość biwakowania i chętnie wraca się do miasta (набридає наметове життя, і охоче повертаєшся до міста). Miałem szczęście, że udało mi się wynająć ten pokój od pewnej myszy (мені пощастило, що вдалося винайняти цю кімнату у однієї миші), która przeprowadziła się do swojej siostry w Sądertelje (яка переїхала до своєї сестри в Седертельє). Wiesz przecież, jak trudno teraz zdobyć nieduże mieszkanie (ти ж знаєш, як важко тепер знайти=придбати=отримати невелику квартиру).
- I wskazał na dużą mysią dziurę, która znajdowała się pod łóżkiem Bertila.
— Czy mieszkasz tu od dawna? — spytał Bertil zdziwiony.
— Nie, dopiero od paru dni — odpowiedział malutki chłopczyk. — Przedtem mieszkałem pod korzeniem drzewa w lesie Lilljansskogen, ale wiesz, gdy nastaje jesień, ma się dość biwakowania i chętnie wraca się do miasta. Miałem szczęście, że udało mi się wynająć ten pokój od pewnej myszy, która przeprowadziła się do swojej siostry w Sądertelje. Wiesz przeczież, jak trudno teraz zdobyć nieduże mieszkanie.
(wskazać — вказати; duża — велика; znajdować się — знаходитися; spytać — запитати; wiedzieć — знати; jesień — осінь; dość — достатньо, досить; chętnie — охоче; szczęście — щастя; pokój — кімната; przeprowadzić się — переїхати, перебратися; teraz — зараз; mieszkanie — житло, помешкання, квартира)
Tak, Bertil słyszał, że mówiono o tym (так, Бертіль чув, що говорили про це).
— Wynajmuję bez mebli oczywiście — mówił dalej malec (знімаю без меблів, звичайно — говорив далі малюк). — Tak jest najlepiej (так краще). W każdym razie wtedy, gdy się ma własne meble — dodał po chwili (у будь-якому разі тоді, коли є власні меблі — додав він через деякий час).
— A czy ty je masz? — dopytywał się Bertil (а у тебе вони є? — розпитував Бертіль).
— Nie, o to właśnie chodzi, że nie mam (ні, в тому й річ, що у мене їх немає) — powiedział malec i wyglądał na bardzo zmartwionego (сказав малюк і виглядав дуже засмученим).
- Tak, Bertil słyszał, że mówiono o tym.
— Wynajmuję bez mebli oczewiście — mówił dalej malec. — Tak jest najlepiej. W każdym razie wtedy, gdy się ma własne meble — dodał po chwili.
— A czy ty je masz? — dopytywał się Bertil.
— Nie, o to właśnie chodzi, że nie mam — powiedział malec i wyglądał na bardzo zmartwionego.
(mówić — говорити; wynajmować — знімати, наймати; oczywiście — звісно; lepiej — краще; wtedy — тоді; własny — власний; dodać — додати; powiedzieć — сказати; zmartwiony — засмучений, розчарований)
Naraz się wzdrygnął (раптом він здригнувся).
— Brrr… u mnie na dole jest tak zimno — powiedział (бррр… у мене внизу так холодно — сказав він). — Ale tu u ciebie na górze jest także zimno (але тут у тебе нагорі також холодно).
— Tak, to prawda — potwierdził Bertil (так, це правда — підтвердив Бертіль). — Marznę jak pies (я мерзну як собака).
— Piec to co prawda mam — powiedział malec (піч, щоправда, у мене є — сказав малюк). — Ale nie mam drewna (але у мене немає дров). Drewno jest teraz takie drogie (дрова зараз такі дорогі).
Zaczął zabijać ręce, próbując się rozgrzać (він почав терти руки, намагаючись зігрітися). Potem spojrzał na Bertila jasnymi oczami (потім подивився на Бертіля ясними очима).
- Naraz się wzdrygnął.
— Brrr… u mnie na dole jest tak zimno — powiedział. — Ale tu u ciebie na górze jest także zimno.
— Tak, to prawda — potwierdził Bertil. — Marznę jak pies.
— Piec to co prawda mam — powiedział malec. — Ale nie mam drewna. Drewno jest teraz takie drogie.
Zaczął zabijać ręce, próbując się rozgrzać. Potem spojrzał na Bertila jasnymi oczami.
(naraz – раптом; na dole – внизу; zimno – холодно; na górze – зверху; pies – собака; piec – піч; drewno – дрова; zacząć – почати; ręce – руки; rozgrzać – розігріти; spojrzeć – подивитися, глянути; spojrzenie – погляд)
— Co robisz przez całe dnie? — zapytał (що ти робиш цілими днями? — запитав він).
— Hm, właściwie to nic takiego (хм, власне, нічого такого). Naprawdę zupełnie nic szczególnego (справді, зовсім нічого особливого).
— Ja też — powiedział malec (я теж — сказав малюк). — Dosyć nudno jest siedzieć samemu, czy nie uważasz (досить нудно сидіти самому, ти не вважаєш)?
— Okropnie nudno — potwierdził Bertil (жахливо нудно — підтвердив Бертіль).
— Czy chcesz zejść do mnie na dół na chwilkę (хочеш спуститися до мене вниз на хвилинку)? — spytał malec z przejęciem (запитав малюк схвильовано).
Bertil zaczął się śmiać (Бертіль почав сміятися).
- — Co robisz przez całe dnie? — zapytał.
— Hm, właściwie to nic takiego. Naprawdę zupełnie nic szczególnego
— Ja też — powiedział malec. — Dosyć nudno jest siedzieć samemu, czy nie uważasz?
— Okropnie nudno — potwierdził Bertil.
— Czy chcesz zejść do mnie na dół na chwilkę? — spytał malec z przejęciem.
Bertil zaczął się śmiać.
(przez — через; właściwie — власне, насправді; naprawdę — дійсно, реально, вправду; szczególny — особливий; dosyć — достатньо, доволі; nudno — нудно; uważać — вважати, думати; okropnie — жахливо; zejść — зійти, спуститися; przejmować — переживати, хвилюватися)
Далі буде…..
А якщо ви любите казки, у мене для вас ще є Маленький Принц польською за методом Франка
Ваша Катерина Лук’янова, автор блогу про польську мову ProPolski.com, Testy.ProPolski, Kursy.ProPolski.com та сайту insidePL.com
Якщо матеріал був цікавий та корисний, я буду рада підтримці моїх проектів 🙂
Як ще підтримати блог ProPolski