Катерина Лук'янова

Останнє оновлення 5 Березня 2024

Астрід Ліндгрен – мій кумир, і не лише дитинства. А казка про Крихітку Нільса – безумовно найулюбленіша з її коротких оповідань. Усього на кількох сторінках придумати новий світ та характери – я теж хочу цьому навчитися. 🙂

А. Ліндгрен. Крихітка Нільс Карлсон польською, метод Франка, ч. 3

– Jakie to praktyczne! — zawołał Bertil (як це практично! – вигукнув Бертіль). – W ten sposób można zaoszczędzić moc zapałek (таким чином можна заощадити багато сірників).

– Ma się rozumieć – powiedział Nisse (звичайно – сказав Ніссе). – Jak pysznie, pysznie się pali – mówił dalej (як чудово, чудово горить – продовжував він). – Zdaje się, że nie było mi tak ciepło od lata (здається, що мені не було так тепло з літа).

Usiedli na podłodze przed płonącym ogniem (вони сіли на підлозі перед палаючим вогнем) i wyciągnęli zsiniałe z zimna ręce ku miłemu ciepłu (і витягнули посинілі від холоду руки до приємного тепла).

– Jeszcze dużo drewna nam zostało (ще багато дров у нас залишилося) – powiedział Nisse z zadowoleniem (сказав Ніссе задоволено).

  • – Jakie to praktyczne! – zawołał Bertil. – W ten sposób można zaoszczędzić moc zapałek.
    – Ma się rozumieć – powiedział Nisse. – Jak pysznie, pysznie się pali – mówił dalej. – Zdaje się, że nie było mi tak ciepło od lata.
    Usiedli na podłodze przed płonącym ogniem i wyciągnęli zsiniałe z zimna ręce ku miłemu ciepłu.
    – Jeszcze dużo drewna nam zostało – powiedział Nisse z zadowoleniem.

(zaoszczędzić – заощадити; rozumieć – розуміти; powiedzieć – сказати; pysznie – розкішно, пишно; ręce – руки)

– Tak, a gdy się to skończy, mogę przynieść (так, а коли це закінчиться, я можу принести), ile tylko będziesz chciał (скільки тільки захочеш) – oświadczył Bertil (заявив Бертіль). Był również bardzo zadowolony (він також був дуже задоволений).

– W nocy nie będę już tak bardzo marzł – powiedział Nisse (вночі я не буду вже так сильно мерзнути – сказав Ніссе).

– A co ty zwykle jadasz (а що ти зазвичай їси)? – spytał Bertil po chwili (запитав Бертіль через деякий час). Nisse poczerwieniał (Ніссе почервонів).

– A tak wszystkiego po troszku (так усього по трошки) – bąknął niepewnie (промимрив він невпевнено). – Co mi się uda dostać (що мені вдасться дістати).

– A co jadłeś dzisiaj (а що ти їв сьогодні)? – pytał dalej Bertil (питав далі Бертіль).

– Dziś… – powiedział Nisse (сьогодні… – сказав Ніссе). – Dziś to chyba nic nie jadłem (сьогодні, здається, я нічого не їв), o ile sobie dobrze przypominam (наскільки я добре собі пригадую).

  • – Tak, a gdy się to skończy, mogę przynieść, ile tylko będziesz chciał – oświadczył Bertil. Był również bardzo zadowolony.
    – W nocy nie będę już tak bardzo marzł – powiedział Nisse.
    – A co ty zwykle jadasz? – spytał Bertil po chwili.
    Nisse poczerwieniał.
    – A tak wszystkiego po troszku – bąknął niepewnie. – Co mi się uda dostać.
    – A co jadłeś dzisiaj? – pytał dalej Bertil.
    – Dziś… – powiedział Nisse. – Dziś to chyba nic nie jadłem, o ile sobie dobrze przypominam.

(skończyć się – закінчитися; przynieść – принести; ile – скільки; oświadczyć – заявити; również – також; bardzo – дуже, сильно; zwykle – зазвичай; wszystko – все; dzisiaj – сьогодні)


– No to w takim razie musisz być okropnie głodny (ну в такому разі ти мусиш бути жахливо голодним)! – wykrzyknął Bertil (викрикнув=прокричав Бертіль).

– Tak – powiedział Nisse po pewnym wahaniu (так – сказав Ніссе після певного=деякого коливання). – Jestem okropnie głodny (я жахливо голодний).

– Dlaczego nie powiedziałeś tego od razu, głuptasie (чому ти не сказав цього відразу, дурнику)? Zaraz ci coś przyniosę (я зараз же тобі щось принесу). Nisse ledwie dyszał z wielkiego zachwytu (Ніссе ледь дихав від великого захоплення).

– Jeśli to zrobisz (якщо ти це зробиш), jeśli naprawdę przyniesiesz mi coś do jedzenia (якщо ти дійсно принесеш мені щось поїсти), to będę cię lubił przez całe życie (то я буду тебе любити все життя).

  • – No to w takim razie musisz być okropnie głodny! – wykrzyknął Bertil.
    – Tak – powiedział Nisse po pewnym wahaniu. – jestem okropnie głodny.
    – Dlaczego nie powiedziałeś tego od razu, głuptasie? Zaraz ci coś przyniosę.
    Nisse ledwie dyszał z wielkiego zachwytu.
    – Jeśli to zrobisz, jeśli naprawdę przyniesiesz mi coś do jedzenia, to będę cię lubił przez całe życie.

(musisz – ти повинен; okropnie – жахливо; wahanie – коливання; dlaczego – чому; ledwie – ледве; wielki – великий; zachwyt – захоплення; życie – життя)

Bertil był już w połowie schodów (Бертіль вже був на половині=посередині сходів). Prędko, prędko powiedział: “Killevippen” (швидко-швидко сказав “Кіллевіппен”), prędko, prędko podbiegł do spiżarki (швидко-швидко підбіг до комори=кладовки). Wziął z niej mały, malusieńki kawałeczek sera i mały, malusieńki kawałeczek chleba (взяв з неї маленький-премаленький шматочок сиру і маленький-премаленький шматочок хліба), który posmarował masłem (який намазав маслом), i kotlet, i dwa rodzynki (і котлету, і дві родзинки). Ułożył to wszystko w piramidę przy mysiej norce (поклав це все у піраміду біля мишачої нори). Potem zrobił się mały i krzyknął (потім став маленьким і закричав):

– Chodź, pomóż mi nieść jedzenie (іди, допоможи мені нести їжу)!

Nie potrzebował jednak krzyczeć (йому не потрібно було однак кричати), gdyż Nisse stał tam już i czekał (адже Ніссе вже стояв там і чекав). Razem znieśli wszystko na dół (разом вони спустили все вниз). Oczy Nissego błyszczały jak gwiazdy (очі Ніссе блищали як зірки). Bertil poczuł, że i on jest głodny (Бертіль відчув, що і він голодний).

  • Bertil był już w połowie schodów. Prędko, prędko powiedział: “Killevippen”, prędko, prędko podbiegł do spiżarki. Wziął z niej mały, malusieńki kawałeczek sera i mały, malusieńki kawałeczek chleba, który posmarował masłem, i kotlet, i dwa rodzynki. Ułożył to wszystko w piramidę przy mysiej norce. Potem zrobił się mały i krzyknął:
    – Chodź, pomóż mi nieść jedzenie!
    Nie potrzebował jednak krzyczeć, gdyż Nisse stał tam już i czekał. Razem znieśli wszystko na dół. Oczy Nissego błyszczały jak gwiazdy. Bertil poczuł, że i on jest głodny.

(połowa – половина; prędko – швидко, скоро; spiżarnia – комора; wziąć – взяти; kawałek – шматок; ser – сир; posmarować – намазати; potrzebować – потребувати, вимагати; gwiazdy – зірки)


– Zaczniemy od kotleta – powiedział (почнемо з котлети – сказав він).

Kotlet był prawie tak duży jak głowa Nissego (котлета була майже такою великою як голова Ніссе). Zaczęli jeść każdy ze swego końca (вони почали їсти кожен зі свого кінця), żeby zobaczyć, kto pierwszy dojdzie do środka (щоб побачити, хто перший дійде до середини). Pierwszy był Nisse (першим був Ніссе). Potem jedli chleb z serem (потім їли хліб з сиром). Mały, maluśki kawałeczek chleba wyglądał teraz jak długi pomost (маленький-премаленький шматочок хліба виглядав тепер як довгий місток). Nisse chciał schować ser na potem (Ніссе хотів сховати сир на потім).

– Bo, widzisz, mam co miesiąc dawać myszy skórkę od sera jako komorne – oświadczył (бо, бачиш, я маю щомісяця давати миші скоринку з сиру як плату за житло). W przeciwnym razie wyrzuci mnie (в протилежному випадку вона мене викине =вигонить).

– Z tym sobie poradzimy – powiedział Bertil (це ми вирішимо – сказав Бертиль). Jedz teraz ser (їж зараз сир).

  • – Zaczniemy od kotleta – powiedział.
    Kotlet był prawie tak duży jak głowa Nissego. Zaczęli jeść każdy ze swego końca, żeby zobaczyć, kto pierwszy dojdzie do środka. Pierwszy był Nisse. Potem jedli chleb z serem. Mały, maluśki kawałeczek chleba wyglądał teraz jak długi pomost. Nisse chciał schować ser na potem.
    Bo, widzisz, mam co miesiąc dawać myszy skórkę od sera jako komorne – oświadczył. W przeciwnym razie wyrzuci mnie.
    – Z tym sobie poradzimy – powiedział Bertil. Jedz teraz ser.

(zacząć – почати; prawie – майже; duży – великий; zobaczyć – побачити; kawałeczek – шматочок; teraz – зараз, тепер; długi – довгий; chcieć – хотіти; oświadczyć – заявити; wyrzucić – викинути)

Więc jedli (отже, вони їли). A potem każdy z nich zaczął chrupać swój rodzynek (а потім кожен з них почав хрумкати=жувати свою родзинку). Lecz Nisse oznajmił, że schowa sobie połowę na jutro (але Ніссе сказав, що сховає собі половину на ранок).

– Będę miał coś do jedzenia, gdy się obudzę – powiedział (у мене буде щось поїсти, коли я прокинуся). Mam zamiar położyć się tuż pod piecem (я маю намір лягти тут же під піччю), tam jest najcieplej (там тепліше всього).

Wtedy Bertil wykrzyknął (тоді Бертіль викрикнув):

– Och, teraz przyszło mi do głowy coś wprost wspaniałego (ох, зараз мені прийшло в голову щось просто чудове)! I pomknął w górę po schodach (і він помчався вгору по сходах). Upłynęła dłuższa chwila (минула досить довга хвилина=пройшло чимало часу). A potem Nisse usłyszał, jak Bertil woła (а потім Ніссе почув, як Бертиль кричить=зове):

– Chodź i pomóż mi nieść łóżko (іди та допоможи мені нести ліжко)

  • Więc jedli. A potem każdy z nich zaczął chrupać swój rodzynek. Lecz Nisse oznajmił, że schowa sobie połowę na jutro.
    – Będę miał coś do jedzenia, gdy się obudzę – powiedział. Mam zamiar położyć się tuż pod piecem, tam jest najcieplej.
    Wtedy Bertil wykrzyknął:
    – Och, teraz przyszło mi do głowy coś wprost wspaniałego!
    I pomknął w górę po schodach. Upłynęła dłuższa chwila. A potem Nisse usłyszał, jak Bertil woła:
    – Chodź i pomóż mi nieść łóżko.

(więc – отже; oznajmić – оголосити; jutro – завтра; obudzić się – прокинутися; zamiar – намір; wtedy – тоді; wprost – прямо, безпосередньо; wspaniałe – чудове, величне; pomknąć – помчатися; mknąć – мчатися; łóżko – ліжко)

Nils popędził na górę (Нільс помчався=поспішив нагору). A tam stał Bertil z prześlicznym, malutkim, białym łóżeczkiem (а там стояв Бертіль з пречудовеньким, малесеньким, білим ліжечком). Wziął je ze starego domku dla lalek (він взяв його зі старого будиночка для ляльок), który stał wciąż na swym dawnym miejscu (який стояв все ще на своєму старому місці), jak za życia Marty (як за життя Марти). Zwykle w łóżeczku leżała najmniejsza laleczka Marty (зазвичай у ліжечку лежала найменша лялька Марти), lecz przecież Nisse potrzebował go bardziej (але ж Ніссе воно була потрібніше).

– Wziąłem też watę, żebyś miał na czym spać (я взяв також вату, щоб тобі було на чому спати), i kawałek zielonej flaneli (і шматок зеленої фланелі), z której mama uszyła mi pidżamę (з якої мама пошила мені піжаму), więc będziesz miał kołderkę (так що у тебе буде ковдра).

  • Nils popędził na górę. A tam stał Bertil z prześlicznym, malutkim, białym łóżeczkiem. Wziął je ze starego domku dla lalek, który stał wciąż na swym dawnym miejscu, jak za życia Marty. Zwykle w łóżeczku leżała najmniejsza laleczka Marty, lecz przecież Nisse potrzebował go bardziej.
    – Wziąłem też watę, żebyś miał na czym spać, i kawałek zielonej flaneli, z której mama uszyła mi pidżamę, więc będziesz miał kołderkę.

(pędzić – мчатися, нестися; śliczny – гарний, чарівний; lalka – лялька; który – який; wciąż – ще, досі; miejsce – місце; lecz – але; przecież – ж; bardziej – сильніше; wziąć – взяти; żeby – щоб; kołderka – ковдрочка)

– O! – wyszeptał Nisse (о! – прошепотів Ніссе). – O! – mówił tylko (о! – говорив лише). Nie mógł powiedzieć nic więcej (не міг сказати нічого більше).

– Wziąłem też nocną koszulę lalki – oświadczył Bertil (я взяв також нічну сорочку ляльки – оголосив Бертіль). – Ale może nie będziesz chciał spać w lalczynej koszuli (але може ти не захочеш спати в ляльковій сорочці)?

– Nie, dlaczego? – zdziwił się Nisse (ні, чому? – здивувався Ніссе).

– No, bo wiesz, takie rzeczy są raczej dla dziewczynek (ну, бо знаєш, такі речі скоріше для дівчаток) – szepnął Bertil przepraszająco (прошепотів Бертіль, вибачаючись).

– Ale jest ciepła (але вона тепла) – powiedział Nisse i przeciągnął z zadowoleniem ręką po koszulce (сказав Ніссе і протягнув з задоволенням руку по сорочці). – Nigdy jeszcze nie spałem w łóżku (ніколи ще не спав у ліжку). Strasznie chciałbym zaraz się położyć (страшенно хотів би зараз лягти).

  • – O! – wyszeptał Nisse. – O! – mówił tylko. Nie mógł powiedzieć nic więcej.
    – Wziąłem też nocną koszulę lalki – oświadczył Bertil. – Ale może nie będziesz chciał spać w lalczynej koszuli?
    – Nie, dlaczego? – zdziwił się Nisse.
    – No, bo wiesz, takie rzeczy są raczej dla dziewczynek – szepnął Bertil przepraszająco.
    – Ale jest ciepła – powiedział Nisse i przeciągnął z zadowoleniem ręką po koszulce. – Nigdy jeszcze nie spałem w łóżku. Strasznie chciałbym zaraz się położyć.

(więcej – більше; koszula – сорочка; rzeczy – речі; raczej – швидше, швидше за все; przepraszać – вибачатися; ręka – рука; nigdy – ніколи)

– Tak, zrób to (так, зроби це)! – zawołał Bertil (вигукнув Бертіль). – Mama i tatuś mogą w każdej chwili przyjść (мама і тато можуть у будь-яку хвилину прийти), więc i tak muszę już wracać (так що все одно я мушу вже повертатися).

Wówczas Nisse prędziutko zrzucił z siebie ubranie (тоді Ніссе швиденько скинув з себе одяг) i wciągnął koszulkę nocną (і натягнув нічну сорочку), potem wskoczył do łóżka (потім стрибнув до ліжка), zagrzebał się w wacie i przykrył flanelową kołderką (зарився в ваті і прикрився фланелевою ковдрою).

– O! – mruknął znowu (о! – пробурмотів знову). – Jestem zupełnie najedzony (я цілком ситий). I zupełnie rozgrzany (і цілком зігрітий). I zupełnie śpiący (і цілком сонний).

– No to hej, tymczasem – powiedział Bertil (ну тоді бувай, поки – сказав Бертіль). – Jutro znów tu przyjdę (завтра знову сюди прийду).

Lecz tego już Nisse nie słyszał (але цього вже Ніссе не чув). Już spał (він уже спав).

  • – Tak, zrób to! – zawołał Bertil. – Mama i tatuś mogą w każdej chwili przyjść, więc i tak muszę już wracać.
    Wówczas Nisse prędziutko zrzucił z siebie ubranie i wciągnął koszulkę nocną, potem wskoczył do łóżka, zagrzebał się w wacie i przykrył flanelową kołderką.
    – O! – mruknął znowu. – Jestem zupełnie najedzony. I zupełnie rozgrzany. I zupełnie śpiący.
    – No to hej, tymczasem – powiedział Bertil. – Jutro znów tu przyjdę.
    Lecz tego już Nisse nie słyszał. Już spał.

(chwila – хвилина; wracać – повертатися; wówczas – тоді; zrzucić – скинути; ubranie – одяг; mruknąć – пробурмотати; zupełnie – цілком; jutro – завтра)

Далі буде 🙂


Ваша Катерина Лук’янова, автор блогу про польську мову ProPolski.com, Testy.ProPolski, Kursy.ProPolski.com та сайту insidePL.com


Якщо матеріал був цікавий та корисний, я буду рада підтримці моїх проектів 🙂

Поддержите сайт ProPolski.com с помощью Patreon
Поддержите сайт ProPolski.com с помощью PayPal

Як ще підтримати блог ProPolski

А. Ліндгрен. Крихітка Нільс Карлсон польською, метод Франка, ч. 3

Катерина Лук'янова

Добрий день. Мене звуть Катерина Лук'янова, я – автор блогу про польську мову ProPolski.com та сайту про Польщу insidePL.com. Живу у Польщі. Вільний від основної роботи час присвячую ProPolski.com і insidePL.com.

Залишити відповідь