- Аудіовистави польською мовою / Музичні казки - 13 Грудня 2024
- Дієслова-пастки у польській мові - 2 Грудня 2024
- Свен Нордквіст “Різдво у Петсона” польською мовою, читання - 1 Грудня 2024
Останнє оновлення 13 Листопада 2024
На свій день народження я отримала чудовий подарунок від пана Олександра — казку Андерсена «Polny Kwiatek», розібрану і перекладену методом Франка. Настав час поділитися своїм подарунком з вами.
Як оформлений текст: спочатку йде шматочок з перекладом, часто буквальним із збереженим порядком слів, щоб можна було співвідносити польську з українською. Читаєте і розумієте все без необхідності заглядати до словника. Далі йде той самий шматочок, тільки вже «чистий». Його також треба читати і усвідомлювати, скільки ви розумієте з прочитаного. Якщо все ще мало — повертаєтеся до перекладеного шматочка. А якщо ви не зовсім початківець, то читайте одразу «чисті» шматочки і тільки в разі потреби заглядайте у шматочок із перекладом.
Hans Christian Andersen. Polny kwiatek
tłum. Cecylia Niewiadomska
Казка Андерсена “Ромашка” польською, метод Франка
Повністю прочитати казку без перекладу можна тут: Hans Christian Andersen. Polny kwiatek
Polny kwiatek (польова квітка)
Posłuchajcie bajeczki (послухайте казочку; bajka — казка).
Niedaleko od gościńca (недалеко від дороги; gościniec — широка дорога, тракт), za zieloną łączką (за зеленим лужком=галявиною), stał drewniany dworek wiejski (стояв дерев’яний заміський будинок=дача; dworek – садиба, wieś — село) pośród dużego ogrodu, otoczonego zielonymi sztachetami (посеред великого саду, оточеного зеленим штахетником). Dworek wyglądał bardzo ładnie wśród zieleni (садиба виглядала=виглядала дуже гарно серед зелені), na ogrodzonych grządkach kwitły najpiękniejsze kwiaty (на огороджених грядках цвіли найгарніші квіти), a na łączce, nad rowem, między najbujniejszą, ciemnozieloną trawą (а на галявині, біля рову=канави, між пишною, темно-зеленою травою; bujny – пишний, густий) zakwitł polny kwiatek (розцвів польовий цвіт (так, це мала б бути “квітка”, але тут і там буде від чоловічого роду, тому це зручний замінник, тож з вашого дозволу – нехай буде “цвіт”) o złocistym środku i śnieżnobiałych płatkach gwiaździstej korony (із золотистою серединкою і білосніжними пелюстками зіркової корони).
- Posłuchajcie bajeczki
Niedaleko od gościńca, za zieloną łączką, stał drewniany dworek wiejski pośród dużego ogrodu, otoczonego zielonymi sztachetami . Dworek wyglądał bardzo ładnie wśród zieleni, na ogrodzonych grządkach kwitły najpiękniejsze kwiaty, a na łączce, nad rowem, między najbujniejszą, ciemnozieloną trawą zakwitł polny kwiatek — o złocistym środku i śnieżnobiałych płatkach gwiaździstej korony.
Ciepłe, ożywcze słońce zlewało nań promienie równie szczodre (тепле, животворне=бадьорливе сонце лило на нього промені однаково щедро), jak na kwiaty ogrodowe (як на садові квіти), więc skromna roślinka nie czuła się bynajmniej pokrzywdzona (тож скромна рослина не відчувала себе анітрохи ображеною; bynajmniej – анітрохи, жодним чином); nie myślała też o tym, że jej nikt nie widzi w trawie nad rowem (не думала також про те, що її ніхто не бачить у траві біля канави), że jest nędznym kwiatkiem, pogardzonym od ludzi (що вона жалюгідна квітка, знехтувана людьми; nędzny – жалюгідний, убогий); nie — polny kwiatek był zadowolony ze swego losu (ні – польовий цвіт був задоволений своєю долею; los – доля, рок), odwracał ku słońcu złocistą główkę (повертав до сонця золоту голівку), patrzał na nie z miłością (дивиіся на нього з любов’ю), z wielką rozkoszą pił światło i ciepło (із великим задоволенням пив світло і тепло) i słuchał śpiewu skowronka wysoko unoszącego się pod obłokami (і слухав спів жайворонка, високо під хмарами; unosić się – парити, витати, підійматися).
- Ciepłe, ożywcze słońce zlewało nań promienie równie szczodre, jak na kwiaty ogrodowe, więc skromna roślinka nie czuła się bynajmniej pokrzywdzona; nie myślała też o tym, że jej nikt nie widzi w trawie nad rowem, że jest nędznym kwiatkiem, pogardzonym od ludzi; nie — polny kwiatek był zadowolony ze swego losu, odwracał ku słońcu złocistą główkę, patrzał na nie z miłością, z wielką rozkoszą pił światło i ciepło i słuchał śpiewu skowronka wysoko unoszącego się pod obłokami.
Szczęśliwym był kwiatek polny (щасливим був польовий цвіт). — Tak jasno, uroczyście i pięknie dokoła (так ясно, урочисто і гарно навколо), chyba to święto wielkie — myślał sobie (мабуть, це велике свято, – думав він про себе). A tymczasem był to zwykły poniedziałek (а тим часом це був звичайний понеділок) i wiejskie dzieci uczyły się w szkółce (і сільські діти вчилися в школі), głośno powtarzając za nauczycielem wyrazy i całe zdania (голосно повторюючи за вчителем слова і цілі речення). I polny kwiatek uczył się prawd wielkich o Bogu i Jego dobroci (і польовий цвіт навчався великих істин про Бога і Його доброту) od słońca, od błękitu powietrza, od trawy zielonej, od wszystkiego, co otaczało go dokoła (від сонця, від блакиті повітря, від зеленої трави, від усього, що оточувало його навколо).
- Szczęśliwym był kwiatek polny. — Tak jasno, uroczyście i pięknie dokoła, chyba to święto wielkie — myślał sobie. A tymczasem był to zwykły poniedziałek i wiejskie dzieci uczyły się w szkółce, głośno powtarzając za nauczycielem wyrazy i całe zdania. I polny kwiatek uczył się prawd wielkich o Bogu i Jego dobroci od słońca, od błękitu powietrza, od trawy zielonej, od wszystkiego, co otaczało go dokoła.
I wdzięczny był małemu skowronkowi (і він був вдячний маленькому жайворонку), że to wszystko tak pięknie wyśpiewał tam w górze (що це все так красиво оспівував там вгорі), co on czuł tylko niejasno w milczeniu (що він відчував тільки неясно в мовчанні). Spojrzał na ptaszka z nieśmiałym podziwem i ogromną miłością (він дивився на пташку з несміливим захопленням і величезною любов’ю; podziw – захоплення, захват): on tam buja wysoko (він там погойдується високо; bujać się – гойдатися), swobodny, rozgłośny, umie wyrazić, co czuje (вільний, голосистий, уміє виразити, що відчуває)! W sercu polnego kwiatka nie było zazdrości, tylko wielka cześć dla skowronka (в серці польової квітки не було заздрості, тільки велика пошана до жайворонка).
- I wdzięczny był małemu skowronkowi, że to wszystko tak pięknie wyśpiewał tam w górze, co on czuł tylko niejasno w milczeniu. Spojrzał na ptaszka z nieśmiałym podziwem i ogromną miłością: on tam buja wysoko, swobodny, rozgłośny, umie wyrazić, co czuje! W sercu polnego kwiatka nie było zazdrości, tylko wielka cześć dla skowronka.
— Bóg jest dobry dla wszystkich — myślał sobie (Бог добрий для всіх=до всіх, – думав він про себе)— pozwala mi widzieć te cuda i słyszeć pieśni niebiańskiego ptaka (дозволяє мені бачити ці дива і чути пісні небесного птаха); słońce ogrzewa mnie i poi światłem (сонце гріє мене і поїть світлом), wiatr pieści i całuje (вітер пестить і цілує). Jakież to hojne dary (які ж це щедрі дари; hojnie – щедро, великодушно)!
- — Bóg jest dobry dla wszystkich — myślał sobie — pozwala mi widzieć te cuda i słyszeć pieśni niebiańskiego ptaka; słońce ogrzewa mnie i poi światłem, wiatr pieści i całuje. Jakież to hojne dary!
Читайте також: Казка Андерсена «Метелик» польською, метод Франка
W ogródku za sztachetami było wiele kwiatów (в садочку за штахетником було багато квітів) pięknych, wspaniałych i dumnych (красивих, величних і гордих), a te pyszniły się najbardziej, które najmniej miały zapachu (і ті вихвалялися найбільше, які найменше мали аромату; pysznić się – чванитися, вихвалятися). Piwonie nadymały się, jak mogły (півонії надувалися, як могли), i stroszyły jaskrawe płatki swoich koron (і настовбурчували яскраві пелюстки своїх корон), aby się wydać większymi niż róże (щоб виглядати більшими, ніж троянди). Nie od wielkości jednak zależy wartość rośliny (не від величини, однак, залежить цінність рослини).
- W ogródku za sztachetami było wiele kwiatów pięknych, wspaniałych i dumnych, a te pyszniły się najbardziej, które najmniej miały zapachu. Piwonie nadymały się, jak mogły, i stroszyły jaskrawe płatki swoich koron, aby się wydać większymi niż róże. Nie od wielkości jednak zależy wartość rośliny.
Różnobarwne tulipany stały wysokie, sztywne i wyprostowane (різнобарвні тюльпани стояли високі, жорсткі та випрямлені; sztywny – жорсткий, твердий, негнучкий), połyskując wyniośle złotym i purpurą (блискучі надмінно золотом і пурпуром). Rozumie się, iż w stronę łąki żaden z nich nie raczył spojrzeć (звісно, що в бік луки жоден з них не схотів поглянути), a polnym kwiatkiem pogardzały z duszy (а польовою квіткою вони зневажали від душі), ale on patrzał na nie z podziwem, z zachwytem (але він дивився на них із захопленням, із захватом).
- Różnobarwne tulipany stały wysokie, sztywne i wyprostowane, połyskując wyniośle złotym i purpurą. Rozumie się, iż w stronę łąki żaden z nich nie raczył spojrzeć, a polnym kwiatkiem pogardzały z duszy, ale on patrzał na nie z podziwem, z zachwytem.
— Jakież one piękne (які ж вони гарні)! — myślał sobie znowu (думав він знову). — To dla nich pewno śpiewa tam w górze skowronek (це для них, мабуть, співає там угорі жайворонок); ach, pewno dla nich zniża się teraz ku ziemi (ах, напевно для них спускається зараз до землі), chce zobaczyć je z bliska (хоче побачити їх зблизька). Jak to dobrze, że wyrosłem niedaleko i mogę im się przyjrzeć (як це добре, що я виріс недалеко і можу їх роздивитися), a dzięki im zobaczyć miłego skowronka (і завдяки їм побачити милого жайворонка)! O, Bóg jest dobry (о, Бог добрий)!
- — Jakież one piękne! — myślał sobie znowu. — To dla nich pewno śpiewa tam w górze skowronek; ach, pewno dla nich zniża się teraz ku ziemi, chce zobaczyć je z bliska. Jak to dobrze, że wyrosłem niedaleko i mogę im się przyjrzeć, a dzięki im zobaczyć miłego skowronka! O, Bóg jest dobry!
Wtem — kiwit! Kiwit (раптом – цвірінь, цвірінь)! — i maleńki, szary ptaszek usiadł na łące (і маленький, сірий птах сів на луці), na zielonej trawie, tuż obok polnego kwiatka (на зеленій траві, зовсім поруч із польовою квіткою). Cóż to była za radość (що ж це була за радість)! Kwiatek prawie stracił przytomność (квітка майже втратила свідомість=знепритомніла).
A skowronek skakał po trawie dokoła i szczebiotał (а жайворонок стрибав по траві навколо і щебетав): — Jak tu ślicznie, jak miękko, jak zielono (як тут гарно, як м’яко, як зелено; ślicznie – гарно, чудово). A to co za kwiatuszek ze złotym serduszkiem (а це що за квіточка із жовтим сердечком), w srebrzystej sukni (у сріблястій сукні)? Podobasz mi się, kwiatku, bardzo jesteś ładny (ти мені подобаєшся, квіточко, дуже ти гарна).
- Wtem — kiwit! kiwit! — i maleńki, szary ptaszek usiadł na łące, na zielonej trawie, tuż obok polnego kwiatka. Cóż to była za radość! Kwiatek prawie stracił przytomność.
A skowronek skakał po trawie dokoła i szczebiotał: — Jak tu ślicznie, jak miękko, jak zielono. A to co za kwiatuszek ze złotym serduszkiem, w srebrzystej sukni? Podobasz mi się, kwiatku, bardzo jesteś ładny.
Niepodobna wypowiedzieć, jak szczęśliwym był wtedy kwiatek (неможливо висловити, яким щасливим тоді був квітка). Ptaszek go dotknął swoim małym dzióbkiem (пташка торкнулася його своїм маленьким дзьобиком), zaśpiewał mu coś słodko (проспівав йому щось солодко), zaświergotał i znów uleciał w błękitne niebiosa (щебетнув і знову злетів у синє небо).
Upłynęło zapewne z pół godziny (пройшло, мабуть, з пів години), zanim kwiatek ochłonął wreszcie ze wzruszenia (поки квітка нарешті охолола від хвилювання) i nieśmiało spojrzał na kwiaty w ogrodzie (і несміливо глянув на квіти в саду). One przecież musiały widzieć jego szczęście, co mówią na to (вони ж мали бачити його щастя, що вони скажуть про це)? Czy cieszą się z nim razem (вони радіють разом із ним)?
- Niepodobna wypowiedzieć, jak szczęśliwym był wtedy kwiatek. Ptaszek go dotknął swoim małym dzióbkiem, zaśpiewał mu coś słodko, zaświergotał i znów uleciał w błękitne niebiosa.
Upłynęło zapewne z pół godziny, zanim kwiatek ochłonął wreszcie ze wzruszenia i nieśmiało spojrzał na kwiaty w ogrodzie. One przecież musiały widzieć jego szczęście, co mówią na to? Czy cieszą się z nim razem?
Lecz tulipany stały sztywne i wyprostowane (але тюльпани стояли жорсткі і прямі), dumne jak pierwej (горді як раніше), a piwonie pogardliwie odwróciły się w stronę przeciwną (а півонії зневажливо відвернулися в протилежний бік). Całe szczęście, że nie mogły nic powiedzieć (щастя, що вони не могли нічого сказати): byłby się biedny kwiatek nasłuchał rzeczy nieprzyjemnych (бідна квітка б наслухалася неприємних речей). Tymczasem spostrzegł tylko, iż są w złym humorze i było to dla niego przykre (тим часом він помітив лише, що вони були в поганому настрої, і це було для нього сумно; przykro – сумно, прикро, неприємно).
- Lecz tulipany stały sztywne i wyprostowane, dumne jak pierwej, a piwonie pogardliwie odwróciły się w stronę przeciwną. Całe szczęście, że nie mogły nic powiedzieć: byłby się biedny kwiatek nasłuchał rzeczy nieprzyjemnych. Tymczasem spostrzegł tylko, iż są w złym humorze i było to dla niego przykre.
Na ścieżce w ogródku ukazała się dziewczynka (на стежці в садку з’явилася дівчинка). Miała w ręku nóż ostry (в руці у неї був гострий ніж) i ścinała nim dumne tulipany jeden po drugim (і вона зрізала ними горді тюльпани один за одним), składając je następnie do fartuszka (складаючи їх потім у фартушок).
Polny kwiatek aż zbladł z przerażenia (польовий цвіт аж зблід від жаху; przerażenie – жах, трепет, переляк).
— To okropne (це жахливо)! — szepnął sobie w głębi duszy (прошепотів він собі в глибині душі). — Otóż i po nich (от і їх немає)! Takie piękne kwiaty (такі гарні квіти)! Co za szczęście, że ja nie rosnę w ogrodzie (яке щастя, що я не росту в саду), że jestem mały i ukryty w trawie (що я маленький і схований у траві).
- Na ścieżce w ogródku ukazała się dziewczynka. Miała w ręku nóż ostry i ścinała nim dumne tulipany jeden po drugim, składając je następnie do fartuszka.
Polny kwiatek aż zbladł z przerażenia.
— To okropne! — szepnął sobie w głębi duszy. — Otóż i po nich! Takie piękne kwiaty! Co za szczęście, że ja nie rosnę w ogrodzie, że jestem mały i ukryty w trawie.
Dziewczynka z tulipanami zniknęła od dawna (дівчинка з тюльпанами зникла давно), a on jeszcze zapomnieć nie mógł o ich smutnym losie (а він ще не міг забути про їхню сумну долю). A zarazem był wdzięczny Bogu, że go nie uczynił wielkim i wspaniałym (і водночас він був вдячний Богу, що не зробив його великим і прекрасним). Na koniec, gdy słońce zaszło (нарешті, коли сонце зайшло), stulił białe płatki i zasnął cicho (стулив пелюстки і тихо заснув), marząc aż do świtu o skowronku, słońcu, błękicie i piękności świata (мріючи до самого світанку про жайворонка, сонце, синь неба і красу світу).
- Dziewczynka z tulipanami zniknęła od dawna, a on jeszcze zapomnieć nie mógł o ich smutnym losie. A zarazem był wdzięczny Bogu, że go nie uczynił wielkim i wspaniałym. Na koniec, gdy słońce zaszło, stulił białe płatki i zasnął cicho, marząc aż do świtu o skowronku, słońcu, błękicie i piękności świata.
Nazajutrz obudził się kwiatek szczęśliwy i wyprostował swoje białe płatki (наступного дня прокинулася квітка щаслива і випрямила свої білі пелюстки), kąpał je w świetle, w czystym i ciepłym powietrzu (вона купала їх у світлі, у чистому і теплому повітрі). Wtem usłyszał głos znany (раптом почув знайомий голос), śliczny głos skowronka (чудовий голос жайворонка), lecz czemu dzisiaj smutny (але чому сьогодні сумний)? I skąd płynie (і звідки лунає)? Nie z góry, nie ma w obłokach wdzięcznego śpiewaka (не зверху, немає в хмарах витонченого співака; wdzięcznie – витончено, елегантно, вдячно) — w ciasnej klatce zamknięty, wisi w otwartym oknie i śpiewa, płacze głosem (у тісній клітці замкнений, висить він у відкритому вікні і співає, плаче вголос). Śpiewa o swobodzie, o dniach szczęścia (співає про свободу, про дні щастя), kiedy unosił się w górę wolny, wesoły (коли він парив вгорі вільний, веселий) i patrzał na pola, młodym zbożem okryte (і дивився на поля, вкриті молодим зерном; zboże – зерно, злакові), śpiewa o kwiecistych łąkach i złotych niwach (співає про квітучі луки і золоті ниви), które wiatr kołysze, o pięknym, pięknym świecie (які колише вітер, про красивий, красивий світ).
- Nazajutrz obudził się kwiatek szczęśliwy i wyprostował swoje białe płatki, kąpał je w świetle, w czystym i ciepłym powietrzu. Wtem usłyszał głos znany, śliczny głos skowronka, lecz czemu dzisiaj smutny? I skąd płynie? Nie z góry, nie ma w obłokach wdzięcznego śpiewaka — w ciasnej klatce zamknięty, wisi w otwartym oknie i śpiewa, płacze głosem. Śpiewa o swobodzie, o dniach szczęścia, kiedy unosił się w górę wolny, wesoły i patrzał na pola, młodym zbożem okryte, śpiewa o kwiecistych łąkach i złotych niwach, które wiatr kołysze, o pięknym, pięknym świecie.
O, nic dziwnego, że smutno było skowronkowi (о, нічого дивного, що сумно було жайворонку): on na to już z wysokości patrzeć nie może (він на це вже не може дивитися з висоти)…
Słysząc to, kwiatek posmutniał zupełnie (чуючи це, квітка зовсім засумувала). Zapomniał o słoneczku, o błękitnym niebie (забула про сонечко, про синє небо), miłym wietrzyku i trawce zielonej (милому вітерцю і зеленій травичці), o niczym myśleć nie mógł, tylko o skowronku (ні про що він не міг думати, тільки про жайворонка). — Biedny, o biedny ptaszek (бідна, о бідна пташка)! I jak mu dopomóc (і як їй допомогти)? Jak mu osłodzić dolę (як їй полегшити долю)?
- O, nic dziwnego, że smutno było skowronkowi: on na to już z wysokości patrzeć nie może…
Słysząc to, kwiatek posmutniał zupełnie. Zapomniał o słoneczku, o błękitnym niebie, miłym wietrzyku i trawce zielonej, o niczym myśleć nie mógł, tylko o skowronku. — Biedny, o biedny ptaszek! I jak mu dopomóc? Jak mu osłodzić dolę?
Nic, nic nie mógł wymyślić kwiatek polny (нічого, нічого не міг придумати польовий цвіт) i było mu tak smutno jak więźniowi w klatce (і було йому так сумно, як в’язню в клітці; więzy – пута, кайдани; więzień – в’язень, полонений).
Tymczasem wyszło z ogrodu dwóch chłopców (тим часом з саду вийшли двоє маленьких хлопчиків), z których jeden miał w ręku duży nóż błyszczący (в одного з яких був у руці великий блискучий ніж), podobny do tego, którym dziewczynka wczoraj ścięła tulipany (схожий на той, яким дівчинка вчора зрізала тюльпани). Zatrzymali się niedaleko rowu i zaczęli rozmawiać (вони зупинилися неподалік від рову і почали розмовляти):
- Nic, nic nie mógł wymyślić kwiatek polny i było mu tak smutno jak więźniowi w klatce.
Tymczasem wyszło z ogrodu dwóch chłopców, z których jeden miał w ręku duży nóż błyszczący, podobny do tego, którym dziewczynka wczoraj ścięła tulipany. Zatrzymali się niedaleko rowu i zaczęli rozmawiać:
— Tutaj jest bardzo piękny kawałek murawy dla skowronka (тут є дуже гарний шматок дерну для жайворонка) — rzekł jeden i pochylił się, aby wyciąć nożem czworokątny zielony kobierczyk (сказав один і нахилився, щоб вирізати ножем чотирикутний зелений килимок; kobierzec – килим). Polny kwiatek stał zdziwiony w pośrodku tego kwadratu (польова квітка стояла здивована посеред цього квадрата).
— Wyrwij ten kwiatek — odezwał się drugi (вирви цю квітку – озвався інший).
Zadrżał kwiatek: ma umrzeć (квітка затремтіла: їй доведеться померти)? On żyć teraz pragnie (вона тепер прагне жити; pragnienie — спрага), żeby razem z murawą dostać się do klatki uwięzionego ptaszka (щоб разом із дерном потрапити в клітку до полоненого птаха).
— Nie trzeba — odparł pierwszy (не треба – відповів перший) — bardzo tu z nim ładnie, niechaj sobie zostanie (дуже гарно тут з ним, нехай залишається).
- — Tutaj jest bardzo piękny kawałek murawy dla skowronka — rzekł jeden i pochylił się, aby wyciąć nożem czworokątny zielony kobierczyk. Polny kwiatek stał zdziwiony w pośrodku tego kwadratu.
— Wyrwij ten kwiatek — odezwał się drugi.
Zadrżał kwiatek: ma umrzeć? On żyć teraz pragnie, żeby razem z murawą dostać się do klatki uwięzionego ptaszka.
— Nie trzeba — odparł pierwszy — bardzo tu z nim ładnie, niechaj sobie zostanie.
I został kwiatek polny wśród zielonej trawy (і залишилася польова квітка серед зеленої трави), którą wysiano klatkę niewolnika (якою висіяли клітку невільника).
Biedny ptaszek uskarżał się ciągle na krzywdę (бідний птах постійно скаржився на кривду), wołał, aby mu zwrócono swobodę (вигукував, щоб йому повернули волю; wołać – вигукувати, кликати), bił skrzydełkami o żelazne pręty ozdobnej klatki (бив крильцями об залізні прути оздобленої клітки). Kwiatek patrzał na to, lecz mówić nie mógł (квітка дивилася на це, але говорити не могла), nie umiał pocieszać przyjaciela (не вміла втішити друга).
Tak pół dnia upłynęło (так минуло-пливло пів дня).
- I został kwiatek polny wśród zielonej trawy, którą wysiano klatkę niewolnika.
Biedny ptaszek uskarżał się ciągle na krzywdę, wołał, aby mu zwrócono swobodę, bił skrzydełkami o żelazne pręty ozdobnej klatki. Kwiatek patrzał na to, lecz mówić nie mógł, nie umiał pocieszać przyjaciela.
Tak pół dnia upłynęło.
— Wody tutaj nie ma — zaczął się skarżyć ptaszek (тут немає води – почала скаржитися пташка). — Ani kropli wody (ані краплі води)! Wszyscy sobie poszli i nie zostawili mi nawet czystej wody na ochłodę (всі пішли і не залишили мені навіть чистої води для охолодження). W gardle mi zaschło (у горлі в мене пересохло), czuję ogień w piersi, brak mi powietrza (я відчуваю вогонь у грудях, мені не вистачає повітря), oddychać nie mogę… duszno… umieram (я не можу дихати… задушливо… я вмираю). O, jak smutno żegnać ciepłe i jasne słońce (о, як сумно прощатися з теплим і ясним сонцем; żegnać – прощатися з кимось), świeżą trawkę i cały świat ten piękny i szczęśliwy, który Bóg stworzył (зі свіжою травичкою і всім цим гарним і щасливим світом, що його Бог створив)! Niedobrzy są ludzie (недобрі люди)!
- — Wody tutaj nie ma — zaczął się skarżyć ptaszek. — Ani kropli wody! Wszyscy sobie poszli i nie zostawili mi nawet czystej wody na ochłodę. W gardle mi zaschło, czuję ogień w piersi, brak mi powietrza, oddychać nie mogę… duszno… umieram. O, jak smutno żegnać ciepłe i jasne słońce, świeżą trawkę i cały świat ten piękny i szczęśliwy, który Bóg stworzył! Niedobrzy są ludzie!
Usiadł na spodzie klatki (він сів на дні=в нижній частині клітки), na murawie, aby ochłodzić trochę rozpalone ciało na świeżej, wilgotnej trawce (на дерні, щоб трохи охолодити розпашіле тіло на свіжій, вологій травичці). Wtem spostrzegł polny kwiatek (раптом він помітив польову квітку). Uśmiechnął się do niego i gorącym dzióbkiem dotknął srebrzystych i chłodnych płateczków (він усміхнувся їй і гарячим дзьобиком торкнувся сріблястих і холодних пелюсток).
- Usiadł na spodzie klatki, na murawie, aby ochłodzić trochę rozpalone ciało na świeżej, wilgotnej trawce. Wtem spostrzegł polny kwiatek. Uśmiechnął się do niego i gorącym dzióbkiem dotknął srebrzystych i chłodnych płateczków.
— I ty uschniesz w niewoli, biedaku — rzekł smutnie (і ти засохнеш у неволі, бідолашко, — сказав він сумно). — Ciebie i ten mały kawałek murawy dano mi za świat odebrany (тебе і цей маленький шматок дерну дали мені замість забраного світу). Ale czyż mi zastąpisz, ty kwiateczku mały wszystkie łąki pachnące (але чи ти, маленька квіточко, заміниш мені всі духмяні луки)? Patrząc na ciebie, widzę tylko coraz lepiej, jak wiele miałem, jak wiele straciłem (дивлячись на тебе, я все більше розумію, як багато я мав, як багато втратив).
- — I ty uschniesz w niewoli, biedaku — rzeki smutnie. — Ciebie i ten mały kawałek murawy dano mi za świat odebrany. Ale czyż mi zastąpisz, ty kwiateczku mały wszystkie łąki pachnące? Patrząc na ciebie, widzę tylko coraz lepiej, jak wiele miałem, jak wiele straciłem.
— Ach, żebym mógł go pocieszyć choć słówkiem — myślał kwiat polny (ах, якби я міг його втішити хоч словом, — думав польовий цвіт). Ale nie mógł nawet poruszyć żadnym płatkiem swej korony (але він не міг навіть ворухнути жодною пелюсткою своєї корони). Tylko zapachem silniejszym niż zwykle wyrażał najserdeczniejsze współczucie (лише сильнішим, ніж зазвичай, запахом виражав він найщиріше співчуття). Zauważył to ptaszek i chociaż dręczony pragnieniem skubał zieloną trawkę (пташка це помітила і, хоча мучена спрагою, скубла зелену травичку) i łamał wilgotne ździebełka, nie dotknął kwiatka (і ламала вологі стебельця, але не торкнулася квітки).
- — Ach, żebym mógł go pocieszyć choć słówkiem — myślał kwiat polny. Ale nie mógł nawet poruszyć żadnym płatkiem swej korony. Tylko zapachem silniejszym niż zwykle wyrażał najserdeczniejsze współczucie. Zauważył to ptaszek i chociaż dręczony pragnieniem skubał zieloną trawkę i łamał wilgotne ździebełka, nie dotknął kwiatka.
Wieczór się zbliżył, ale nikt nie przyszedł (наблизився вечір, але ніхто не прийшов), nikt nie podał kropli wody skowronkowi (ніхто не подав краплі води жайворонку). Toteż osłabł zupełnie (тому він зовсім ослаб), skrzydełka jego drgnęły kilka razy (його крильця здригнулися кілька разів), wyprostował sztywne nóżki (він випрямив жорсткі ніжки), jeszcze ostatni raz chciał się odezwać (ще востаннє хотів озватися), lecz z gardziołka wybiegło tylko kilka słabych i smutnych dźwięków (але з горлечка вирвалося лише кілька слабких і сумних звуків). Potem zamknął oczki, główka opadła na miękką murawę (потім він заплющив очі, голівка впала на м’який дерен), a serce bić przestało (а серце перестало битися). Ptaszek nie żył (пташка померла).
- Wieczór się zbliżył, ale nikt nie przyszedł, nikt nie podał kropli wody skowronkowi. Toteż osłabł zupełnie, skrzydełka jego drgnęły kilka razy, wyprostował sztywne nóżki, jeszcze ostatni raz chciał się odezwać, lecz z gardziołka wybiegło tylko kilka słabych i smutnych dźwięków. Potem zamknął oczki, główka opadła na miękką murawę, a serce bić przestało. Ptaszek nie żył.
Читайте також: Ганс Крістіан Андерсен “Дзвін” польською за методом Франка
Kwiatek polny pochylił nad nim złotą główkę (польовий цвіт схилив над ним золоту голівку), nie stulił białych płatków, jak wczoraj wieczorem (не склав білих пелюсток, як учора ввечері), lecz je zwiesił bezwładnie, żałośnie ku ziemi (а безвольно схилив їх жалібно до землі).
- Kwiatek polny pochylił nad nim złotą główkę, nie stulił białych płatków, jak wczoraj wieczorem, lecz je zwiesił bezwładnie, żałośnie ku ziemi.
Na drugi dzień dopiero wbiegli do pokoju chłopcy (лише наступного дня до кімнати вбігли хлопці), a zobaczywszy nieżywego ptaszka, głośno płakać zaczęli (і, побачивши мертву пташку, стали голосно плакати). Potem wyprawili mu pogrzeb wspaniały (потім влаштували їй чудовий похорон); w pięknym czerwonym pudełku (у гарній червоній коробці) złożyli go w ziemi w ogrodzie i grób ozdobili pięknymi kwiatami (поклали її в землю в саду і прикрасили могилку красивими квітами). Za życia zapomniano o nim (за життя про неї забули), cierpieć musiał głód i nędzę (вона мусила терпіти голод і злидні), lecz po śmierci oddawano mu hołdy królewskie (але після смерті їй віддавали королівські почесті; hołdy – данина), a mogiłę jego oblewano łzami (а її могилу омивали сльозами).
- Na drugi dzień dopiero wbiegli do pokoju chłopcy, a zobaczywszy nieżywego ptaszka, głośno płakać zaczęli. Potem wyprawili mu pogrzeb wspaniały; w pięknym czerwonym pudełku złożyli go w ziemi w ogrodzie i grób ozdobili pięknymi kwiatami. Za życia zapomniano o nim, cierpieć musiał głód i nędzę, lecz po śmierci oddawano mu hołdy królewskie, a mogiłę jego oblewano łzami.
Kwiatek polny wraz z kawałkiem pożółkłej murawy wyrzucono na drogę (польову квітку разом з шматком пожовклого дерну викинули на дорогу). Nikt nie pomyślał o nim, nie pamiętał (ніхто про неї не згадав, не пам’ятав), nie troszczył się o tego, który przez całe życie kochał boskiego śpiewaka (ніхто не дбав про того, хто все життя любив божественного співця), a w godzinę śmierci osładzał mu ostatnie chwile (а в годину смерті солодив їй останні хвилини).
- Kwiatek polny wraz z kawałkiem pożółkłej murawy wyrzucono na drogę. Nikt nie pomyślał o nim, nie pamiętał, nie troszczył się o tego, który przez całe życie kochał boskiego śpiewaka, a w godzinę śmierci osładzał mu ostatnie chwile.
Аудіокнига Казка Андерсена “Ромашка” польською
Напишіть у коментарях, які почуття у вас викликала ця казка?
Ваша Катерина Лук’янова, автор блогу про польську мову ProPolski.com, Testy.ProPolski, Kursy.ProPolski.com та сайту insidePL.com
