Катерина Лук'янова

Последнее обновление 27 февраля 2022

Я мало пишу на сайте об истории Польши, немного статей есть на втором блоге insidePl.com. Но сегодня, пользуясь торжественным моментом Дня Независимости Польши, я представляю вам текст «Noc listopadowa»: о Польском восстании 1830-31 годов и становлении независимости Польши, переведенный методом Ильи Франка. И история, и учёба для начинающих учить польский язык.

Читайте о методе: Метод чтения Ильи Франка: польский язык

Noc listopadowa: о Польском восстании, методом Франка

Noc listopadowa: о Польском восстании

Koniec listopada (конец ноября). Idziemy na ostatni jesienny spacer do Łazienek (мы идем на последнюю осеннюю прогулку в Лазенки).

W parku pusto (в парке пусто). Nie ma nikogo pod pomnikiem Chopina (нет никого возле памятника Шопена), gdzie w letnie dni rojno było od ludzi słuchających koncertów chopinowskich (где в летние дни густо было от людей, слушающих концерты Шопена). Schodzimy alejkami w stronę stawu (мы спускались аллейками в сторону пруда). Chłodny wiatr strąca z drzew resztki liści (холодный ветер стряхивает с деревьев остатки листьев). W wodzie stawu odbijają się nagie gałęzie drzew (в воде пруда отражаются голые ветки деревьев). Nie słychać śpiewu ptaków, nie widać wiewiórek (не слышно пения птиц, не видно белок). Nieliczni turyści oglądają klasycystyczny pałac Na Wodzie (малочисленные туристы осматривают классицистический дворец На Воде), letnią rezydencję ostatniego króla polskiego (летнюю резиденцию последнего польского короля), Stanisława Augusta Poniatowskiego (Станислава Августа Понятовского), który panował od 1764 do 1795 roku (который правил с 1764 года по 1795 года).

  • Koniec listopada. Idziemy na ostatni jesienny spacer do Łazienek.
    W parku pusto. Nie ma nikogo pod pomnikiem Chopina, gdzie w letnie dni rojno było od ludzi słuchających koncertów chopinowskich. Schodzimy alejkami w stronę stawu. Chłodny wiatr strąca z drzew resztki liści. W wodzie stawu odbijają się nagie gałęzie drzew. Nie słychać śpiewu ptaków, nie widać wiewiórek. Nieliczni turyści oglądają klasycystyczny pałac Na Wodzie, letnią rezydencję ostatniego króla polskiego, Stanisława Augusta Poniatowskiego, który panował od 1764 do 1795 roku.

Читайте также: Государственные символы Польши

Mijamy pałac i podchodzimy do Szkoły Podchorążych (мы проходим мимо дворца и подходим к Кадетской (курсантской) школе). Wspominamy wydarzenia, które rozegrały się w tym miejscu ponad półtora wieku temu (вспоминаем события, которые разворачивались в этом месте более чем полтора века назад). W listopadowy wieczór 1830 roku uczniowie tej szkoły (в ноябрьский вечер 1830 года ученики этой школы), podchorążowie pod dowództwem Piotra Wysockiego dali hasło do powstania przeciw władzy cara (курсанты под командованием Петра Высоцкого объявили о восстании против власти царя). Grupa młodych ludzi zaatakowała Belweder (группа молодых людей напала на Бельведер), siedzibę księcia Konstantego, brata cara Mikołaja I (резиденцию князя Константина, брата царя Николая Первого). Tak zaczęło się powstanie (так началось восстание), które w historii Polski zwane jest powstaniem listopadowym (которое в истории Польши называется Ноябрьским восстанием). Trwało ono prawie rok, do października 1831 roku (длилось оно почти год, до октября 1831 года).

  • Mijamy pałac i podchodzimy do Szkoły Podchorążych. Wspominamy wydarzenia, które rozegrały się w tym miejscu ponad półtora wieku temu. W listopadowy wieczór 1 830 roku uczniowie tej szkoły, podchorążowie pod dowództwem Piotra Wysockiego dali hasło do powstania przeciw władzy cara. Grupa młodych ludzi zaatakowała Belweder, siedzibę księcia Konstantego, brata cara Mikołaja I. Tak zaczęło się powstanie, które w historii Polski zwane jest powstaniem listopadowym. Trwało ono prawie rok, do października 1831 roku.

Wybuch tego powstania przedstawił Stanisław Wyspiański w dramacie Noc listopadowa (взрыв этого восстания изобразил Станислав Выспяньский в драме «Ноябрьская ночь»), którego akcja rozgrywa się 29 listopada 1830 roku w Łazienkach (действие которого разворачивается 29 ноября 1830 году в Лазенках). Zdaniem krytyki (по мнению критики):

«…..pisząc Noc listopadową pragnął Wyspiański zakląć w poezję nie tylko historyczną chwilę (создавая «Ноябрьскую ночь» хотел Выспяньский выразить в поэзии не только историческую минуту), ale również i historyczne miejsce (но также и историческое место). Noc listopadowa to nie tylko poemat pierwszych godzin powstania 1830 r. («Ноябрьская ночь» это не только стихотворение первых часов восстания 1830 года), ale również poemat Warszawy, przede wszystkim zaś — poemat Łazienek (но и стихотворение Варшавы, прежде всего — стихотворение Лазенек)”. (Wacław Borowy)

  • Wybuch tego powstania przedstawił Stanisław Wyspiański w dramacie Noc listopadowa, którego akcja rozgrywa się 29 listopada 1 830 roku w Łazienkach. Zdaniem krytyki:
    «…..pisząc Noc listopadową pragnął Wyspiański zakląć w poezję nie tylko historyczną chwilę, ale również i historyczne miejsce. Noc listopadowa to nie tylko poemat pierwszych godzin powstania 1830 r., ale również poemat Warszawy, przede wszystkim zaś — poemat Łazienek”. (Wacław Borowy)

Читайте также: Гимн Польши «Mazurek Dąbrowskiego»

Nie było to ani pierwsze, ani ostatnie polskie powstanie (не было это ни первое, ни последнее польское восстание). Już w 1794 roku Polacy walczyli z zaborcami — Rosją i Prusami (уже в 1794 году поляки боролись с захватчиками — Россией и Пруссией) — pod dowództwem Tadeusza Kościuszki (под командованием Тадеуша Костюшко), stąd nazwa powstania: kościuszkowskie (отсюда и название восстания: kościuszkowskie).

W styczniu 1863 roku wybuchło powstanie styczniowe, które trwało prawie półtora roku (в январе 1863 года вспыхнуло январское восстание, которое длилось почти полтора года).

Wszystkie te powstania zakończyły się klęską (все эти восстания закончились поражением).

Ale w 1918 roku, także w listopadzie, Polska odzyskała niepodległość (но в 1918 году, также в ноябре, Польша вновь обрела независимость).

… „Umierać musi, co ma żyć”… (фраза из «Ноябрьской ночи», иначе — aby coś mogło żyć, coś musi umrzeć — чтобы что-то могло жить, что-то должно умереть)

  • Nie było to ani pierwsze, ani ostatnie polskie powstanie. Już w 1794 roku Polacy walczyli z zaborcami — Rosją i Prusami — pod dowództwem Tadeusza Kościuszki, stąd nazwa powstania: kościuszkowskie.
    W styczniu 1863 roku wybuchło powstanie styczniowe, które trwało prawie półtora roku.
    Wszystkie te powstania zakończyły się klęską.
    Ale w 1918 roku, także w listopadzie, Polska odzyskała niepodległość.
    … „Umierać musi, co ma żyć”…

W 1918 roku zakończył się okres niewoli (в 1918 году закончился период плена), w której przez 123 lata znajdowała się Polska (в котором в течение 123 лет была Польша). Za dzień odzyskania niepodległości uznano 11 listopada (за день восстановления независимости было признано 11 ноября), datę objęcia władzy wojskowej w Warszawie przez Józefa Piłsudskiego (дату получения военной власти в Варшаве Юзефом Пилсудским) (1867-1935), twórcę Legionów Polskich (создателем Польских Легионов).

  • W 1918 roku zakończył się okres niewoli, w której przez 123 lata znajdowała się Polska. Za dzień odzyskania niepodległości uznano 11 listopada, datę objęcia władzy wojskowej w Warszawie przez Józefa Piłsudskiego (1867-1935), twórcę Legionów Polskich.

Piłsudski objął także najwyższy urząd cywilny — funkcję tymczasowego Naczelnika Państwa (Пилсудский занял также высшую гражданскую должность — функцию временного Начальника Государства). W czasie pełnienia przez niego tego urzędu Polska obroniła i utrwaliła swą niepodległość (во время выполнения им должности, Польша защитила и укрепила свою независимость), wygrała w 1920 roku wojnę z Rosją (выиграла в 1920 году войну с Россией), uzyskała dyplomatyczne uznanie swych granic (она получила дипломатическое признание своих границ). Odbyły się wybory do sejmu, który uchwalił w 1921 roku demokratyczną konstytucję (состоялись выборы в сейм, который принял в 1921 году демократическую конституцию). Polska wkroczyła na trudną drogę budowania niepodległego i nowoczesnego państwa (Польша встала на сложный путь построения независимого и современного государства).

  • Piłsudski objął także najwyższy urząd cywilny — funkcję tymczasowego Naczelnika Państwa. W czasie pełnienia przez niego tego urzędu Polska obroniła i utrwaliła swą niepodległość, wygrała w 1920 roku wojnę z Rosją, uzyskała dyplomatyczne uznanie swych granic. Odbyły się wybory do sejmu, który uchwalił w 1921 roku demokratyczną konstytucję. Polska wkroczyła na trudną drogę budowania niepodległego i nowoczesnego państwa.

Budowę tę, pełną sukcesów, ale i trudności, przerwał w 1939 roku wybuch drugiej wojny światowej (построение это, полное успехов, но и трудностей, прервало в 1939 году начало Второй мировой войны). Piłsudski nie dożył tej chwili (Пилсудский не дожил до этого момента). Zmarł 12 maja 1935 roku (он умер 12 мая 1935 года).

  • Budowę tę, pełną sukcesów, ale i trudności, przerwał w 1939 roku wybuch drugiej wojny światowej. Piłsudski nie dożył tej chwili. Zmarł 12 maja 1935 roku.

Текст взят с учебника «Uczymy się polskiego» B. Bartnickiej, G. Dąbkowskiego, W, Jekiela.


Ваша Катерина Лукьянова, автор блога о польском языке ProPolski.com, Testy.ProPolski и сайта insidePL.com


Если материал был интересен и полезен, я буду рада поддержке моих проектов 🙂

Поддержите сайт ProPolski.com с помощью Patreon
Поддержите сайт ProPolski.com с помощью PayPal

Как еще поддержать блог ProPolski

О польском восстании 1830-31 годов, на польском, метод Франка

Катерина Лук'янова

Здравствуйте. Меня зовут Екатерина Лукьянова, я - автор блога о польском языке ProPolski.com и сайта о Польше insidePL.com. Живу в Польше. Свободное от основной работы время всецело посвящаю ProPolski.com и insidePL.com.

4 мыслей о “О польском восстании 1830-31 годов, на польском, метод Франка

Добавить комментарий